دندان شکسته به دندانی گفته می شود که به هر دلیلی این دندان از حالت اصلی و یا ترمیم شده خود خارج شده و نیاز به ترمیم و یا جایگزینی داشته باشد. شکستگی دندان انواع مختلف و دلایل بوجود آورنده گوناگونی دارند . بسته به نوع دندان شکسته و میزان پیشرفت شکستگی و موقعیت قرارگیری آن دندان روش های درمانی مانند کامپوزیت های زیبایی و آمالکپ مثل آمالکپ دیبالوی  متفاوتی دارند . در کل سعی دندانپزشک متخصص باید بر این باشد که دندان شکسته را تا نهایت ممکن به روش های مختلف موجود در دهان حفظ نماید .

متاسفانه امروزه مشاهده می شود که دندانپزشکان علاقه بسیاری در کشیدن دندان شکسته و جایگزینی آن با ایمپلنت دارند. که این قابل ترمیم با آمالکپ sdi می باشنداین رویه اصول اولیه دندانپزشکی را که اولویت حفظ دندان آسیب دیده تا آخرین لحظه ممکن است زیر سوال برده است . در کلینیک تخصصی دندانپزشکیبه علت برخورداری از تجهیزات خاص و تخصص بالای پزشکان دندان هایی را که اکثر دندانپزشکان حکم به کشیدن دندان و گذاشتن ایمپلنت داده اند را با روش های پیشرفته حفظ نموده اند.

انواع شکستگی دندان و علل آن

دندان شکسته بر اساس محل وقوع به انواع زیر تقسیم بندی می شوند:

شکستگی بخشی از تاج دندان

هنگامیکه دندانی در اثر پوسیدگی یا ضربه به تاج آن دچار ترک خوردگی شده و قسمتی از آن حذف گردیده است شکستگی در تاج دندان رخ می دهد.

پوسیدگی

در نود در صد موارد دندان ها از زیر به مرور زمان پوسیده شده اند و این مسئله از چشم فرد پنهان مانده است . خیلی از اوقات این پیشرفت پوسیدگی بدون درد و علائم بوده و تا به عصب نرسد هیچ گونه دردی به همراه ندارد.بنابراین لزوم معاینات روتین دندان پزشکی و تشخیص زود هنگام این پوسیدگی ها مشخص می گردد. حال با پیشرفت پوسیدگی دندان از زیر دندان گود شده و این بخش تاج بدون پشتوانه می شود . بنابراین با اندک نیروی جویدن دندان یک دفعه می شکند و پوسیدگی دندان حال به چشم دیده می شود .

ضربه

علت دیگر شکستن تاج دندان وارد شدن ضربه به دندان است . در دندان های جلویی این ضربه اکثرا در اثر تصادف یا حرکات ورزشی رخ می دهد . در دندان های عقبی شکستگی دندان اغلب به علت دندان قروچه و فشار دادن دندان ها بر روی همدیگر است .

این شکستگی ها بسته به موقعیت دندان در دهان و میزان پیشرفت شکستگی دندان درمان های گوناگونی را طلب می کنند که در بخش درمانها به این روش ها اشاره خواهیم کرد.

شکستن کل تاج دندان

این نوع از دندان شکسته به حالتی گفته می شود که کل تاج دندان از بین رفته باشد و فقط ریشه باقی مانده است .

پوسیدگی

مثل شکستگی دندان در تاج دندان در این قسمت نیز پوسیدگی دندان نقش اصلی را ایفا می کند . در صورتی که پوسیدگی دندان یا پوسیدگی ریشه دندان بسیار پیشرفته است در حدی که عصب دندان نیز در گیر شده  و فرد در مقابل درد با دارو مسکن مقابله نموده باشد گاها کل تاج دندان در اثر پوسیدگی حذف می گردد .

ضربه

دندان شکسته ای که کل تاج آن از کمر می شکند همیشه در ناحیه جلو است . ضربه در دندان های عقبی باعث کنده شدن دندان از فک یا شکستگی فک می شود .

از خصایص این نوع شکستگی در دندان های جلویی تمیز و پاک بودن دندان است و پوسیدگی دندان در آن دیده نمی شود . معمولا خود شخص اذعان می دارد که دندانش در اثر ضربه شکسته است .

دندان عصب کشی شده

 عصب کشی باعث می شود که دندان دیگر تغذیه و آبرسانی که توسط عروق داخل پالپ دندان تامین می کرده است را از دست بدهد . بنابراین پس از چند ماه که از درمان ریشه دندان می گذرد این دندان ها ترد و شکننده می شوند . در اغلب موارد شکستگی دندان عصب کشی شده از ناحیه کمر دندان است و ریشه در دهان باقی می ماند .

شکستگی در ریشه دندان

این نوع از شکستگی دندان معمولا یک دلیل عمده دارد و آن وارد آمدن فشار بیش از حد جویدن به دندانی است که قبلا معالجه ریشه در آن صورت گرفته است . همان گونه که قبلا اشاره کردیم بعلت حذف عروق تغذیه کننده دندان در هنگام درمان عصب کشی دندان این دندان ها رطوبت خود را از دست می دهند . الیاف کلاژن موجود در بدنه دندان که نقش کمک فنر را در تحمل فشار جویدن ایفا می کنند خشک شده و در نتیجه دندان به موجودی خشک و ترد و شکننده تبدیل می گردد .

حال این دندان در اثر نیروی ساده جویدنی که قبلا قابل تحمل بوده است دچار شکستگی می گردد . دندان شکسته در ریشه بسته به نوع خط ترک شکستگی که عمودی یا افقی باشد و موقعیت آن که در چه فاصله ای از لبه استخوان است به انواع مختلف تقسیم شده و هریک طرح درمان متفاوتی را طلب می نماید.